Romaanse schone
De Notre-Dame la Grande in Poitiers behoort tot één van de mooiste Romaanse bouwwerken van Frankrijk. Wie wel eens een kerk bezoekt in Frankrijk zal toch een beetje verbaasd zijn over de Notre-Dame la Grande want hij is namelijk niet zo heel groot. Zeker met zo’n naam valt het formaat toch een beetje tegen. Zoals zoveel in het leven gaat niet alleen maar om het formaat.
De omgeving
De kerk staat naast het Palais des Comtes de Poitou et Ducs d’Aquitaine. Dit was de plek van het hoogste gerechtshof van Poitou. Wie hier een graaf verwacht komt bedrogen uit want deze functie werd voor hier door de bisschop bekleed. Zo’n combinatie van kerkelijke en bestuurlijke functies zie je wel meer zoals in Luik, Triër maar ook bijvoorbeeld in ons eigen Utrecht. Toch is het in Frankrijk wel bijzonder en zijn deze twee functies eigenlijk altijd gescheiden.
De kerk wordt het voor het eerst genoemd in de tiende eeuw maar we weten niet of het hier gaat om het gebouw is dat er nu nog staat. Wat we wel weten is dat de kerk een eeuw later flink onder handen is genomen en de huidige vorm heeft gekregen. Zoals zo vaak in de middeleeuwen zijn de bronnen onduidelijk en is het moeilijk te zeggen of de kerk flink herbouwd en uitgebreid is, of dat hij in zijn geheel is vervangen.
Romaans
Oplettende lezertjes zullen ongetwijfeld al hebben geconcludeerd dat De Notre-Dame la Grande is gebouwd volgens de Romaanse bouwkunst want de Gotiek werd namelijk een eeuw later pas uitgevonden in Parijs. De kerk is een prachtig voorbeeld van de Romaanse bouwkunst in het westen van Frankrijk. In tegenstelling tot de gotische kathedralen heeft deze kerk niet een voorgevel met twee hoge torens maar twee kleine hoektorens die meer aandoen als decoratie.
In tegenstelling tot veel Romaanse kerken is de Notre-Dame la Grande rijkelijk versiert met prachtige beelden. Hoewel niet allemaal de tand des tijds hebben doorstaan, er mist hier en daar een hoofd en wat ledematen, zijn ze zeker de moeite waard. Neem even de tijd om deze goed te bekijken want ze zijn echt prachtig. De betekenis van de beelden kan je ontdekken door even te kijken naar het bord dat vlak voor de kerk is opgesteld.
Kleurrijk interieur
Eenmaal binnen valt het donkere karakter van de kerk op, zeker als het zonnig is moeten je ogen even wennen aan het duister. Als je eenmaal weer iets kan zien valt het gebruik van kleur, met name op versieringen op de zuilen en de plafonds vallen direct op. In de middeleeuwen was dit vrij normaal en werd er veel kleur gebruikt in kerken. Dat zijn we vandaag niet meer gewend, maar er zijn wel meer voorbeelden van kerken waar veel kleur wordt gebruikt in het interieur. Een goed voorbeeld is kathedraal van Albi. Bijzonder is het beeld achter het altaar genaamd ‘Notre Dame des Clefs’.
Dit prachtige beeld is gemaakt ter nagedachtenis van de redding van de stad in 1202. De Engelsen belegerden Poitiers dat jaar en wisten een hoge ambtenaar om te kopen om de sleutels van de stad van burgemeester te stelen. Maar toen hij ’s nachts de kamer binnensloop om de sleutels te stelen waren zij verdwenen. Even later ontdekte ook de burgemeester dat de sleutels niet lagen op de gebruikelijke plek waardoor hij vreesde dat er verraad in het spel was. In paniek besloot De burgervader in de kerk te gaan bidden voor een mirakel. Dat was echter niet nodig want hij vond de verdwenen sleutels bij het beeld van de heilige maagd Maria. Het Engelse kamp begreep al snel dat door de interventie van het opperwezen ze geen kans maakten om de stad te veroveren, kozen eieren voor hun geld en heften het beleg op. Naast het beeld wordt dit verhaal ook vertelt in de glas-in-lood ramen en op een tafel uit de zeventiende eeuw.